شناسایی و طبقه‎بندی عوامل مؤثر بر انتخاب فروشگاه فست‎فود با استفاده از روش تحلیل عاملی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت سیستم، ددانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 دانشیار بخش مدیریت دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

3 کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

4 مربی گروه مدیریت بازرگانی، مؤسسۀ آموزشی عالی زند، شیراز، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و طبقه­بندی ویژگی­های فروشگاه فست­فود و بخش‎بندی مشتریان بر اساس هر یک از طبقه­های شناسایی‌شده اجرا شده است. جامعۀ آماری، مشتریان فست­فودهای شهر شیراز هستند که از این میان 384 نفر برای نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه است که روایی آن به روش ظاهری/ محتوایی و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ (91 درصد) و روش دونیم کردن (85 درصد) به تأیید رسیده است. طی تجزیه‎ و تحلیل‎های انجام‎گرفته، 31 ویژگی نهایی فست­فود به روش تحلیل عاملی به 9 عامل دسته‎بندی شد. از بین این 9 عامل، سلامت و بهداشت با زیرشاخص‎های رعایت اصول بهداشتی از جانب کارکنان در فست­فود، تمیزی محیط فست­فود، رعایت ادب و احترام کارکنان فست­فود، سلامت غذایی محصولات فست­فود و طعم و مزه محصولات فست­فود، مهم‎ترین عامل شناخته شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Identifying and Classifying the Factors Affecting Fast Food Store Selection Using Factor Analysis Method

نویسندگان [English]

  • ُSayyed Moslem Alavi 1
  • Abolghasem Ebrahimi 2
  • Elahe Pourmourdinin 3
  • Nazanin Masooudy 4
1 PhD Candidate in System Management, Shiraz University, Shiraz, Iran
2 Associate Prof. in Management, Shiraz University, Shiraz, Iran
3 MSc. in Business Management, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
4 Instructor, Faculty of Management, Zand Institute of Higher Education, Shiraz, Iran
چکیده [English]

This study aimed to identify and classify the features of fast food restaurants. In addition, it was conducted to segment customers based on each of the identified categories. Statistical population consists of all the customers of fast food restaurants in Shiraz city among which 384 individuals were selected based upon their availability. The face and content validity of the questionnaire (the data collection instrument in this study) were approved and its reliability is confirmed using Cronbach's alpha (91%) and split half (85%) methods. The findings showed that 31 final features of fast food restaurants can be divided into 9 categories using factor analysis. The most important factor (we labeled it health and hygiene) includes some features such as sanitation of the employees in the restaurant, clean environment, courtesy and respect of the fast food staff, the safety of fast food products and the taste of fast food products.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Clustering
  • factor analysis
  • Fast Food Consumption
  • Fast Food
  • Restaurant Features
  • Fast Food Restaurant
آخوندی، ف.؛ سماواتیان، ح.؛ عابدی، م.؛ زارعی، س. (1394). عوامل اثرگذار بر ارزش درک شده مشتریان در فروشگاه‎های زنجیره‎ای. فرایند مدیریت و توسعه، 28 (2)، 180- 159.
ابراهیمی، ع.؛ صفرزاده، ح.؛ جاویدی حق، م. (1391). بررسی تأثیر ابعاد تصویر ذهنی فروشگاهی بر ارزش خرده فروشی مشتریان فروشگاه های زنجیره‎ای (رفاه، شهروند و هایپراستار) در سطح شهر تهران. مدیریت بازرگانی، 4 (13)، 34- 19.
احمدپناه، م. (1395). شیراز؛ پراستفاده‌ترین کلانشهر از فست‌فودها. شبکۀ اطلاعرسانی راه دانا. 1395/06/28، شناسه خبر: 897554، قابل دسترس در آدرس زیر:
http://www.dana.ir/news/897554.Html
انصاری، ز.؛ کشاورز، ی. (۱۳۹۴). بررسی تأثیر بازاریابی حسی بر وفاداری مشتریان رستوران‎های فست‎فود. کنفرانس بینالمللی مدیریت، اقتصاد و مهندسی صنایع، 26 خرداد، تهران.
بانک مرکزی ایران (1394). نتایج بررسی بودجۀ خانوار در مناطق شهری ایران سال 1394، مدیریت کل آمارهای اقتصادی. ادارۀ آمار اقتصادی، دایرۀ بررسی بودجۀ خانوار.
حسین‎زاده شهری، م.؛ خسروی، م. (1392). تأثیر تصویر فروشگاه بر قصد حمایت و وفاداری مشتری (مورد مطالعه: فروشگاه هایپراستار). مدیریت بازرگانی، 5 (3)، 56- 39.
حسین‎زاده شهری، م.؛ کرمی، م.؛ مهربانی، م. (1394). بخش‎بندی مشتریان در رستوران‎های زنجیره‎ای بر اساس سبک تغذیه (مطالعۀ موردی: رستوران‎های زنجیره‎ای فست‎فود بوف در شهر تهران). مدیریت بازرگانی، 7 (1)، 99-83.
سعیدا اردکانی، س.؛ جهانبازی، ن. (1394). تأثیر تصویر فروشگاه بر قصد خرید مشتریان :اعتماد و ریسک درک شده به‎عنوان متغیرهای تعدیل کننده. تحقیقات بازاریابی نوین، 5 (2)، 72- 53.
سلطان پور، ح. (1395). شیراز شهر سلامت یا فست فود. روزنامۀ بین المللی نیم نگاه، 1395/6/6، شماره 5371، شناسۀ خبر: 29477، قابل دسترس در آدرس زیر:
 http://nimnegahshiraz.ir/fa/Main/Detail/29477
صمدی، م.؛ حسین‎زاده، ع.؛ نورانی کوتنایی؛ م. (1389). بررسی رابطۀ بین تاکتیک‎های بازاریابی ارتباطی فروشگاه‎های زنجیره‎ای و رفتار خرید مشتریان. مدیریت بازرگانی، 2 (4)، 110- 93.
فارسیانی، ح.؛ مهرانی؛ ه.؛ دیده‎خانی، ح. (۱۳۹۳). بررسی تأثیر تسهیلات فیزیکی در فروشگاه بر وفاداری مشتریان فروشگاه زنجیره‎ای رفاه گرگان. کنفرانس ملی آیندۀ پژوهی، مدیریت و توسعه، 22 مهر، تهران.
فاضل‎پور، ش.؛ باقیانی مقدم، م.؛ نجارزاده، آ.؛ فلاح‎زاده، ح.؛ شمسی، ف.؛ خبیری، ف. (1390). بررسی وضعیت مصرف غذاهای فوری (فست‎فود) در مردم شهر یزد. فصلنامۀ دانشکدۀ بهداشت یزد، 10 (2)، 34- 25.
قدمی، ح. (۱۳۹۳). بررسی نقش تبلیغات به‎عنوان یکی از ابزارهای سیستم اطلاعاتی در فرایند تصمیم‎گیری خرید محصولات فست‎فود. سومین همایش ملی علوم و صنایع غذایی، 26-27 آبان، قوچان.
کروبی، م.؛ فیاضی، م. (1392). تأثیر محیط فیزیکی بر ادراک مشتریان از کیفیت خدمات در صنعت هتلداری «مطالعۀ موردی: هتل‎های استقلال، انقلاب و کوثر تهران»، نشریۀ گردشگری، 1 (1)، 18-1.
کوهی، ک.؛ مبارک بخشایش، م.؛ عبدی چایکندی، ر. (1392). بررسی میزان گرایش دانشجویان به فست‎فودها و عوامل مؤثر بر آن. فصلنامۀ اخلاق زیستی، 3 (8)، 185- 157.
گروسی، س. (۱۳۸۹). مصرف فست‎فود: سبک زندگی جدید خانواده‎ها تبیین جامعه‎شناختی از مصرف فست‎فود. اولین همایش ملی بهداشت خانواده و اصلاح شیوۀ زندگی، 11 آذرماه، اهواز.
گیاهی، ی. (۱۳۸۹). نقش جاذبۀ محیط داخلی فروشگاه بر رفتار مشتری و میزان افزایش فروش. چهارمین کنفرانس بینالمللی مدیریت بازاریابی، 1-2 تیرماه، تهران.
ملکی، م. (1392). بررسی تأثیر عناصر فضای داخلی بر رفتار خرید مصرفکننده در فروشگاههای زنجیرهای شهروند در سطح شهر تهران. پایان‎نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علم و فرهنگ.
نیکبخت، م.؛ مشبکی، ا.؛ خداداد حسینی، ح. (1394). بررسی تأثیر عوامل آنی‎گرایی خریدار و درون فروشگاهی بر خرید آنی در فروشگاه‎های زنجیره‎ای. مدیریت بازرگانی، 7 (4)، 1004- 985.
الهی، ی.؛ یاراحمدی، م.؛ بهنودفر، ر. (۱۳۹۴)، بررسی تأثیر جنسیت بر گرایش به مصرف فست‎فود در شهرستان بروجرد. دومین کنفرانس ملی توسعۀ پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی و مطالعات اجتماعی، 15 خرداد، تهران.
یارمحمدی، پ؛ شریفی راد، غ؛ آزادبخت، ل.؛ مروتی شریف‎آباد، م؛ حسن‎زاده، ا. (1390). بررسی عوامل پیش‎بینی‎کنندۀ رفتار دانش‎آموزان دبیرستانی اصفهان در خصوص مصرف فست‎فود با استفاده از تئوری رفتار برنامه‎ریزی شده.مجلۀ تحقیقات نظام سلامت، 7 (4)، 10-1.
Ahmadpanah, M. (2016). Shiraz: a metropolis in which most uses of fast foods happens. Dana way Network information, 28.6.1395, news id: 897554, available at: http://www.dana.ir/news/897554.Html. (in Persian)
Akhoondi, F., Samavatian, H., Abedi, M. & Zareee, S. (2015). Identifying Factors Affecting Customers’ Perceived Value in Chain-Stores. Journal of Management & Development, 28 (2), 159-180. (in Persian)
Andaleeb, S. S. & Caskey, A. (2007). Satisfaction with food services: Insights from a college cafeteria. Journal of Foodservice Business Research10 (2), 51-65.
Ansari, Z., Keshavarz, Y. (2015). The effects of sensational marketing on customer in FastFood restuarants. International Conference on Management, Economics and Industrial Engineering, Tehran, 16 June. (in Persian)
Bellizzi, J. A. & Hite, R. E. (1992). Environmental color, consumer feelings, and purchase likelihood. Psychology & Marketing9 (5), 347-363.
Boonme, K., Hanus, B., Prybutok, V.R., Peak, D.A., Ryan, C. (2014). Visual information influences consumer fast-food choices. Nutrition & Food Science, 44 (4), 279-293.
Brissette, I., Lowenfels, A., Noble, C. & Spicer, D. (2013). Predictors of total calories purchased at fast-food restaurants: restaurant characteristics, calorie awareness, and use of calorie information. Journal of nutrition education and behavior, 45(5), 404-411.
Central Bank of Iran (2015). The results of the budget of households in urban areas in 1394, the Department of Economic statistics. Economic Census Bureau, the department of the household budget. (in Persian)
Chen, S. C. (2012). Fuzzy cognitive map for optimizing solutions for retaining full-service restaurant customers. International Conference on Asia Pacific Business Innovation and Technology Management,  Manila, Philippines.
Driskell, J. A., Meckna, B. R. & Scales, N. E. (2006). Differences exist in the eating habits of university men and women at fast-food restaurants. Nutrition Research, 26 (10), 524-530.
Ebrahimi, A., Safarzadeh, H. & Javidihagh, M. (2012). A Survey of the Impact of Store Image Dimensions on Retailer Equity of Chain Stores Customers (Refah, Shahrvand and Hyper Star) in Tehran. Journal of business management, 4 (13), 3-19. (in Persian)
Elahi, Y., Yarahmadi, M. & Behnoodfar, R. (2015). The effect of gender on the propensity of consuming FastFoods in the city of Boroujerd. Second National Conference on Sustainable Development in Psychology, Social and Cultural Rights, 5 June, Tehran. (in Persian)
Farsiani, H., Mehrani, H. & Khani, H. (2014). Effects of physical facilities in-store on customer loyalty in Refah storechains of Gorgan. First national conference on the future of research, management and development, 14 October, Tehran (in Persian).
Fazelipour, S., Baghiani moghadam, M., Najarzadeh, A., Fallahzadeh, H., Shmasi, F. & Khabiri, F. (2011). Checking the amount of fast food consumption in the city of Yazd. Yazd Journal of School of Public Health, 10 (2), 25-34.
(in Persian)
Garossi, S. (2010). FastFood consumption: a new lifestyle of families: sociological explanation of the use of fastfoods. First national conference on family health and lifestyle, 2 December, Ahvaz. (in Persian)
Ghadami, H. (2014). Advertising as a tool to investigate the role of information systems in the process of purchasing FastFood. Third National Conference on Food Science and Technology, 17-18 November, Ghochan. (in Persian)
Giahi, Y. (2010). The role of indoor attractions on customer behavior and the increase of store sales. International Marketing Management Conference, 22-23 June, Tehran. (in Persian)
Goyal, A. & Singh, N. P. (2007). Consumer perception about fast food in India: an exploratory study. British Food Journal, 109 (2), 182-195.
Green, J. E., Brown, A. G. & Ohri-Vachaspati, P. (2015). Sociodemographic disparities among fast-food restaurant customers who notice and use calorie menu labels. Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics115 (7), 1093-1101.
Han, H. & Ryu, K. (2009). The roles of the physical environment, price perception, and customer satisfaction in determining customer loyalty in the restaurant industry. Hospitality & Tourism Research33 (4), 487-510.
Harrison, K. & Marske, A. L. (2005). Nutritional content of foods advertised during the television programs children watch most. American Journal of Public Health95 (9), 1568-1574.
Hawkins, D. & Mothersbaugh, D. (2012). Consumer Behavior, Building Marketing Strategy. New York: McGraw-Hill Companies.
Hinestroza, N. B. & James, P. T. (2014). The effects of sensory marketing on the implementation of fast-food marketing campaigns. Journal of Management and Marketing Research14, 1-11.
Hobin, E., Lillico, H., Zuo, F., Sacco, J., Rosella, L. & Hammond, D. (2016). Estimating the impact of various menu labeling formats on parents’ demand for fast-food kids’ meals for their children: An experimental auction. Appetite, 105, 582-590.
Hoseinzade Shahri, M., Karami, M. & Mehrabani, M. (2015). Segmentation of customers based on food related lifestyle scale at chain restaurants (Boof fast food chain in Tehran). Journal of business management, 7 (1), 83-99.
(in Persian)
Hoseinzadeh Shahri, M. & Khosravi, M. (2013). The Impact of Store Image on Patronage Intention and Customer Loyalty (The Case of Hyper Star Store). Journal of business management, 5 (3), 39-56. (in Persian)
Jalil, N. A. A., Fikry, A. & Zainuddin, A. (2016). E-Atmospheric Effects on Youth Intention to Revisit a Cafe. Procedia Economics and Finance37, 497-503.
Kanyan, A., Ngana, L. & Voon, B. H. (2016). Improving the Service Operations of Fast-food Restaurants. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 224, 190-198.
Karroubi, M. & Fayaz, M. (2013). The effect of physical environment on customers' perceptions of service quality in the hotel industry "Case Study at Esteghlal, Enghelab and Kowsar Tehran. Tourism journal, 1 (1), 1-18. (in Persian)
Kim, Y. (2007). A study of understanding the impact of physical environment on perceived service quality in the hotel industry, Doctoral dissertation, Oklahoma State University.
Koohi, K., Mobarak Bakhshayesh, M. & Abdi Chaykandy, R. (2013). Assessment of students' tendency to FastFood and its influencing factors. Journal of Bioethics, 3 (8), 157-185. (in Persian)
Lieshout, B. V. & Rodriquez, C. (2007). S.I.P, Your Wi-Fi. Fresh Cup, 16 (8), 68–69.
Lin, I. Y. & Mattila, A. S. (2010). Restaurant servicescape, service encounter, and perceived congruency on customers' emotions and satisfaction. Journal of Hospitality Marketing & Management, 19(8), 819-841.
Mahmoudi, M. (2012). Psychological impact and product features on impulse buying behavior of customers. Business management perspectives, 11 (43), 136-117. (in Persian)
Maleki, M. (2013). The effect of the interior on consumer buying behavior in Shahrvand chainstores in Tehran, Master's thesis, University of Science and Culture. (in Persian)
Mattila, A. S. (2001). Emotional bonding and restaurant loyalty. The Cornell Hotel and Restaurant Administration Quarterly42 (6), 73-79.
Morse, K. L. & Driskell, J. A. (2009). Observed sex differences in fast-food consumption and nutrition self-assessments and beliefs of college students. Nutrition Research29 (3), 173-179.
Nabavi, H., Kazemi, F. & Babakhani, S. (2016). Fast-food Industry Iran: current status, opportunities and threats. http://www.ilia-corporation.com/wp-content/uploads/2016/07/Fast-Food-Industry-Iran-ILIA-Corporation-White-Paper-c.pdf.
Nikbakht, M. J., Moshabaki, A. & Khodadad, H. (2016). Exploring the Effects of Buyer Impulsivity Factors and In-Store Environment Factors on Impulse Buying In Chain Stores. Journal of business management, 7 (4), 985-1004. (in Persian)
Prendergast, G. & Man, H. W. (2002). The influence of store image on store loyalty in Hong Kong's quick service restaurant industry. Journal of Foodservice Business Research5 (1), 45-59.
Rashid, N. M., Maamor, H., Ariffin, N. & Achim, N. A. (2015). Servicescape: Understanding how physical dimensions influence Exhibitors Satisfaction in Convention Centre. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 211, 776-782.
Rydell, S. A., Harnack, L. J., Oakes, J. M., Story, M., Jeffery, R. W. & French, S. A. (2008). Why eat at fast-food restaurants: reported reasons among frequent consumers. Journal of the American Dietetic Association108 (12), 2066-2070.
Ryu, K. & Han, H. (2010). Influence of the quality of food, service, and physical environment on customer satisfaction and behavioral intention in quick-casual restaurants: Moderating role of perceived price. Journal of Hospitality & Tourism Research34 (3), 310-329.
Saeida Ardekani, S. & Jahanbazi, N. (2015). Influence of store image on purchase intention: The moderating role of trust and perceived risk. Journal of new marketing research, 5 (2), 53-72. (in Persian)
Samadi, M., Hoseinzadeh, A. & Nurani, M. (2010). Survey Relationship Marketing Tactics on Buying Behaviour on Chain Store. Journal of business management, 2 (4), 93-110. (in Persian)
Schlosser, E. (2012). Fast food nation: The dark side of the all-American meal. Houghton Mifflin Harcourt.
Sultanpur, H. (2016). Shiraz: a health city or FastFood city. International newspaper of Nim Negah, 06.06.1395, news id: 29477 available at http: //nimnegahshiraz.ir/fa/Main/Detail. (in Persian)
Turley, L. W. & Milliman, R. E. (2000). Atmospheric effects on shopping behavior: a review of the experimental evidence. Journal of business research49 (2), 193-211.
Voon, B. H. (2012). Role of service environment for restaurants: the youth customers’ perspective. Procedia-Social, Behavioral Sciences38, 388-395.
Wang, O., Wang, O., Gellynck, X., Gellynck, X., Verbeke, W. & Verbeke, W. (2016). Perceptions of Chinese traditional food and European food among Chinese consumers. British Food Journal118 (12), 2855-2872.
Yarmohammadi, P., Sharifirad, G. R., Azadbakht, L., Morovati Sharifabad, M. A., Hassanzadeh, A. (2011). Predictors of Fast Food Consumption among High School Students based on the Theory of Planned Behavior. Health system research, 7 (4), 1-10. (in Persian)
Yüksel, A. & Yüksel, F. (2003). Measurement of tourist satisfaction with restaurant services: A segment-based approach. Journal of vacation marketing, 9 (1), 52-68.