بخش‌بندی بازار بانکداری خرد بر مبنای مزایای مورد انتظار مشتریان: مطالعه‌ای در بانک ملت

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، مدیریت بازاریابی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشیار، مدیریت سیستم‌های اطلاعاتی، دانشکده مدیریت، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

3 استادیار، مدیریت سیاست‌گذاری، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

4 کارشناس‌ارشد مدیریت اجرایی، دانشکده مدیریت، پردیس فارابی دانشگاه تهران، قم، ایران

5 دانشجوی دکتری مدیریت مالی، دانشکدة مدیریت، پردیس البرز دانشگاه تهران، کرج، ایران

چکیده

بی‌تردید هدف هر بنگاه اقتصادی تحقق هرچه‏ بیشتر بهره‏وری است. بخش‏بندی بازار در اکثر حوزه‌ها، به‌ویژه صنعت بانکداری خرد، ابزاری استراتژیک در جهت تخصیص بهینة منابع و، در نتیجه، تحقق این هدف است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بخش‌بندی بازار بانکداری خرد بر مبنای مزایای مورد انتظار مشتریان صورت پذیرفت. به ‌منظور تحقق این هدف، علاوه بر مطالعات میدانی، از طریق مصاحبة اکتشافی با 43 مشتری، کارشناس شعبه (صف)، و کارشناس ستادی چندین بانک، 166 مزیت استخراج شد. از طریق پرسشنامة خبرگان این مزیت‌ها به 50 سؤال کاهش یافت و بین 60 نفر از مشتریان به ‌صورت پیش‌آزمون توزیع شد. پس از تأیید روایی و پایایی، با ‌روش نمونه‌گیری خوشه‌ای و فرمول کوکران حجم نمونه 669 به‌دست آمد. سپس، از طریق تحلیل عاملی 9 عامل و از طریق تحلیل خوشه‌ای 4 بخش مشخص شد. بخش سوم بزرگ‌ترین بخش در میان بخش‌ها شناسایی شد. این بخش برای عواملی چون کارکنان و اعتماد، راحتی، سهولت خدمات، و تکنولوژی اهمیت بسیاری قائل است. نهایتاً، متناسب با ویژگی‌های رفتاری هر بخش، راهکار متناسب بازاریابی ارائه شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Retail banking market segmentation based on the expected benefits of Bank Mellat customers

نویسندگان [English]

  • Mohammad Rahim Esfidani 1
  • Seyed Mohammad Mahmoudi 2
  • Masoud Keimasi 3
  • Hamzeh Mohammadi 4
  • Mohammad Reza Parsafard 5
1 Assistant Prof., Faculty of Management, Tehran University, Tehran, Iran
2 Associate Prof. Faculty of Management, Tehran University, Qom, Iran
3 Assistant Prof., Faculty of management, Tehran University, Tehran, Iran
4 MSc. Faculty of Management, Tehran University, Qom, Iran
5 Ph.D. Candidate, Faculty of Management, Tehran University, Karaj, Iran
چکیده [English]

Goal of any enterprise is to be more efficient and gain more
benefits. Market segmentation in most areas, particularly retail banking
industry, is a strategic tool for optimum allocation of resources and as a
result achieving this objective. This study with the purpose of retail
banking market segmentation is based on the benefits expected. To
accomplish this goal, In addition to field studies through exploratory
interviews with 43 costumers and staff experts in several banks, 166
benefits have been extracted from the studies. Through experts’
questionnaire and distribution of pre-test to 60 persons, these benefits
have been reduced to 50 questions. After verifying the reliability and
validity by winy cluster sampling method and Cochran formula, the
sample size has been determined up to 669. Then through factor analysis,
9 factors and through cluster analysis 4 parts have been found. The largest
part of the sector was identified as the third sector. In this section, such
factors as employee and trust, convenience, ease of service, and
technology are important distinctions. Finally, in accordance with section
behavioral characteristics, appropriate marketing strategy has been
presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cluster Analysis
  • Expected benefits
  • factor analysis
  • Market segmentation
  • Retail banking
اثنی عشری، ا.؛ فرهنگ، ص.؛ زارع شاهی، ع. و سجادی سینی، م . ( 1387 ). ارزیابی عملکرد صنعت
مورد مطالعه : شعب صندوق ) (DEA) بانکداری با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ه ا
.62 -99 :( قرض الحسنه ولی عصر(عج) بابل). مفید، ؟؟؟ ( 69
احمدی، پ.؛ آذر، ع. و صمصامی، ف. ( 1389 ). بخش بندی بازار دارو با رویکرد شبک ههای عصبی (مطالعة
.1 -20 :(6) موردی: بازار دارو در ایران). مدیریت بازرگانی، 2
حسینی هاشم زاده، د. ( 1388 ). بررسی عوامل مؤثر بر رضایت مندی مشتریان بانک صنعت و معدن .
.63 -82 :(2) مدیریت بازرگانی، 1
حسینی، ف.؛ نجف پور، ح. ر.؛ خدمتی، م .؛ یزدانی، ح . ر. و استیری، م . ( 1388 ). بخش بندی مشتریان
خدمات بانکی بر اساس منافع مورد انتظار مشتری: مطالعه مورد مؤسسة مالی و اعتباری مهر .
اولین کنفرانس بین المللی بازاریابی خدمات بانکی. تهران: انتشارات بوم سازه (پایگاه سیویلیکا).
حسینی، م. و قادری، س. ( 1389 ). مدل عوامل مؤثر بر کیفیت خدم ات بانکی . چشم انداز مدیریت
.89 -115 :(36) بازرگانی، 3
رنجبریان، ب. ( 1378 ). بازاریابی و مدیریت بازار. تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
سعیدا اردکانی، س.؛ میرفخر الدینی، س. و زارعیان، م. ( 1388 ). ارزیابی کیفیت خدمات بانکی و تعیین
:(3) اولویت ها و راهکارهای ارتقای آن با استفاده از مدل تحلیل شکاف . مدیریت بازرگان ی، 1
.107-124
سید هاشمی، م. ر. و ممدوحی، ا. ر. ( 1389 ). تحلیل خوشه ای موانع اجرای استراتژ ی های بازاریابی در
.165 -186 :(6) صنعت خودروسازی (مطالعة موردی: شرکت ایران خودرو). مدیریت بازرگانی، 2
مرتضوی، س.؛ کفاش پور، آ.؛ حبیبی راد، آ. و آسمان دره، ی. ( 1388 ). بخش بندی بازار بانک های مشهد
.126 -162 :(29) بر مبنای مزایای مورد انتظار مشتریان. دانش و توسعه، 16
مرتضوی، س.؛ آسمان دره، ی.؛ نجفی سیاهرودی، م. و علوی، س. ( 1390 ). بخش بندی بازار گوشی تلفن
.115 -132 :(8) همراه بر مبنای مزایای مورد انتظارمشتریان. مدیریت بازرگانی، 3
مقیمی، م. و کیماسی، م. ( 1390 ). بازاریابی خدمات بانکی. تهران: مؤسسة انتشارات دانشگاه تهران.
نبی زاده، ف.؛ صفرنیا، ح. و عباسی، ع. ( 1390 ). بررسی نقش و جایگاه عوامل مؤثر درکیفیت خدمات بر
:(7) روی رضایتمندی مشتریان کلیدی بان کهای دولتی شهرستان کرج . مدیریت بازرگانی ، 3
.161 -176
بخش بندی بازار بانکداری خرد بر مبنای مزایای مورد .... 247
Ahmad, R. (2003). Benefit segmentation: A potentially useful technique of
segmenting and targeting older consumers in the UK. International
Journal of Market Research, 45 (3): 373-388.
Alfansi, L. & Sargeant, A. (2000). Market segmentation in the Indonesian
banking sector: the relationship between demographics and desired
customer benefits. International Journal of Bank Marketing, 18(2): 64 –
74.
Alhemoud, A. M. (2010). Banking in Kuwait: a customer satisfaction case
study. Competitiveness Review: An International Business Journal
incorporating Journal of Global Competitiveness, 20(4): 333 – 342.
Almossawi, M. (2001). Bank selection criteria employed by college students in
Bahrain: an empirical analysis. International Journal of Bank Marketing,
19(3): 115-125.
Aregbeyen, O. (2011). The Determinants of Bank Selection Choices by
Customers: Recent and Extensive Evidence from Nigeria. International
Journal of Business and Social Science, 2(22): 276-288.
Awan, H. M. & Bukhari, K. S. (2011). Customer's criteria for selecting an
Islamic bank: evidence from Pakistan. Journal of Islamic Marketing, 2
(1): 14-27.
Bick, G. & Brown, A. B. & Abratt, R. (2004). Customer perceptions of the value
delivered by retail banks in South Africa. International Journal of Bank
Marketing, 22(5): 300-318.
Blankson, C. & Omar, O. E. & Cheng, J. M. S. (2009). Retail bank selection in
developed and developing countries: A cross-national study of students’
bank-selection criteria. Thunderbird International Business Review,
51(2): 183-198.
Braña, T., Rial, A. & Varela, J. (2001). Consumer preferences and brand equity
measurement of Spanish national daily newspapers: a conjoint analysis
approach. The Spanish Journal of Psychology, 4(1): 45-54.
Dibb, S. & Simkin, L. (1996). The Market Segmentation Workbook: Target
Marketing for Marketing Managers. London: Thomson.
Dickson, P. R. & Ginter, J. L. (1987). Market segmentation, product
differentiation, and marketing strategy. Journal of Marketing, 51(2): 1-
10.

Echchabi, A. & Olaniyi, O. N. (2012). Malaysian consumers’ preferences for
Islamic banking attribute. International Journal of Social Economics,
39(11): 859-874.
Foscht, T., Maloles III, C., Schloffer, J., Chia, S. L. & Sinha. I. J. (2010).
Banking on the youth: the case for finer segmentation of the youth
market. Young Consumers: Insight and Ideas for Responsible Marketers,
11(4): 264 – 276.
Goyat, S. (2011). The basis of market segmentation: a critical review of
literature. European Journal of Business and Management. 3(9): 45-54.
Gupta, A. & Dev, S. (2012). Client satisfaction in Indian banks: an empirical
study. Management Research Review, 35(7): 617-636.
Harrison, T. (1994). Mapping Customer Segments for Personal Financial.
International Journal of Bank Marketing, 12(8): 17-25.
Hedayatnia, A. & Eshghi, K. (2011). Bank Selection Criteria in the Iranian
Retail Banking Industry. International Journal of Business and
Management, 6(12): 222-231.
Katircioglu, S. T., Tumour. M. & Kılınç, C. (2011). Bank selection criteria in
the banking industry: An empirical investigation from customers in
Romanian cities. African Journal of Business Management, 5(14): 5551-
5558.
Kotler, P. (2000). Marketing Management: Millennium Edition (10th ed). New
Jersey: Prentice-Hall.
Kotler, P. & Armstrong, G. (2011). Principles of Marketing (14th ed). New
Jersey, MA: Prentice-Hall.
Kotler, P. & Keller, K. L. (Ed.). (2006). Marketing Management. (12th ed). New
Jersey: Pearson Prentice Hall.
Lamb, C. W., Hair, F. & Mcdaniel, C. (2011). Marketing (5th Ed). Mason, OH:
Cengage Learning.
Lee. C., M., McLean, D., Strigas, A. & Bodey, K. (2006). The identification of
benefit needs of golf players in the U.S.: Implications and strategy
considerations for sport management professionals. SMIJ, 2(1 – 2): 5-41.
Machauer, A. & Morgner, S. (2001). Segmentation of bank customers by
expected benefits and attitudes. International Journal of Bank Marketing,
19(1): 6-17.

Marimuthu, M., Jing, C. W., Gie, L. P., Mun, L. P. & Ping, T. Y. (2010). Islamic
Banking: Selection Criteria and Implications. Global Journal of Human
Social Science, 10(4): 52-62.
McDonald, M. & Dunbar, I. (2004). Market Segmentation: How to Do it, How
to Profit from it. Oxford: Elsevier.
McDougall, G., Levesqu, T. J. (1994). Benefit Segmentation Using Service
Quality Dimensions: An Investigation in Retail Banking. The
International Journal of Bank Marketing, 12(2): 15-23.
Minhas, R. S. & Jacobs, E. M. (1996). Benefit segmentation by factor analysis:
an improved method of targeting customers for financial services. The
International Journal of Bank Marketing, 14(3): 3 – 13.
Mokhlis, S., Salleh, H. S. & Nik Mat, N. H. (2009). Commercial bank selection:
Comparison between single and multiple bank users in Malaysia.
International Journal of Economics and Finance, 1(2): 263-273.
Muyeed, M. A. (2012). Customer Perception on Service Quality in Retail
Banking in Developing Countries: A Case Study. International Journal of
Marketing Studies, 4(1): 116-122.
Narteh, B. & Owusu-Frimpong, N. (2011). An analysis of students’ knowledge
and choice criteria in retail bank selection in sub Saharan Africa: the case
of Ghana. International Journal of Bank Marketing, 29(5): 373-397.
Palmer, R. A. & Millier, P. (2004). Segmentation: Identification, intuition, and
implementation. Industrial Marketing Management, 33(8): 779– 785.
POKU, M. O. (2012). Assessing Service Quality in Commercial Banks: A Case
Study of Merchant Bank Ghana Limited. A Thesis submitted to the
Institute of Distance Learning, of Science and Technology in partial
fulfillment of the requirements for the degree of Common wealth
Executive. University of Kwame Nkrumah
Rashid, M., Bhuiyan, A. B. & Nishat, A. (2012). Bank Selection Criteria in
Developing Country: Evidence from Bangladesh. Asian Journal of
Scientific Research, 5(2): 58-69.
Rehman, M. U. (2012). Customer’s tendency towards the selection of Islamic
banking system in Pakistan. African Journal of Business Management,
6(5): 2064-2070.

Saghier, E. N. & Nathan, D. (2013). Service Quality Dimensions and
Customers’ Satisfactions of Banks in Egypt. In Proceedings of 20th
International Business Research Conference, April 4–5, 2013, Novotel
World Trade Centre Off Sheikh Zayed Road, Za’abeel 2, Dubai, UAE, 1-
13.
Sayani, H. & Miniaoui, H. (2013). Determinants of bank selection in the United
Arab Emirates. International Journal of Bank Marketing, 31(3): 206-228.
Shaw, E. H. (2003). The romance of marketing history. Proceeding of the 11th
conference on historical analysis and research in marketing (CHARM),
May 15-18, 2003, Michigan State University, East Lansing, Michigan:
Association for Historical Research in Marketing, USA, 119-130.