ارائه الگوی بازاریابی اجتماعی جهت کسب مزیت رقابتی پایدار در شرکت‌های دانش‌بنیان

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانشگاه پیام نور،تهران،ایران

10.22059/jibm.2024.360903.4601

چکیده

هدف: در اقتصاد دانش‌بنیان کنونی، شرکت‌های کوچک و متوسط مبتنی بر دانش نقش اساسی در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها ایفا می‌کنند. در این راستا دولت‌ها می‌کوشند تا با پشتیبانی لازم زمینه را برای رشد چنین شرکت‌هایی فراهم کنند، اما یک مساله اساسی شدت رقابت بسیار زیاد در این حوزه است. لذا پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی بازاریابی اجتماعی جهت کسب مزیت رقابتی پایدار در شرکت‌های دانش‌بنیان انجام شد.

روش: این پژوهش از منظر هدف کاربردی-توسعه‌ای، از منظر روش گردآوری داده‌ها، توصیفی و از منظر ماهیت داده‌ها یک پژوهش آمیخته است. جامعه آماری بخش کیفی شامل مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان است که با روش هدفمند انتخاب شدند و با 17 نفر اشباع نظری حاصل شد. جامعه آماری بخش کمی نیز شامل مدیران و کارشناسان شرکت‌های دانش‌بنیان است که حجم نمونه با قاعده تحلیل توان کوهن و نرم‌افزار G*Power به تعداد 113 نفر برآورد گردید و با روش خوشه‌ای - تصادفی نمونه‌گیری صورت گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و در بخش کمی، پرسشنامه محقق‌ساخته می‌باشد. جهت تحلیل مصاحبه‌های تخصصی از روش تحلیل کیفی مضمون استفاده شد. داده‌های بخش کمی نیز با روش حداقل مربعات جزئی تحلیل گردید. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با نرم‌افزار MaxQDA و SMART PLS انجام شد. برای بررسی اعتبار بخش کیفی از روش هولستی (درصد توافق مشاهده شده) استفاده شد. میزان توافق دوکدگذار در این روش 633/0 بدست آمده است که از 6/0 بیشتر است، بنابراین تحلیل کیفی از اعتبار کافی برخوردار است. برای سنجش اعتبار پرسشنامه از روایی محتوا (نظرخواهی از خبرگان) استفاده شد و اعتبار آن تایید گردید. همچنین آلفای کرونباخ کلی پرسشنامه در یک مطالعه مقدماتی 816/0 بدست آمد. پس از توزیع پرسشنامه در نمونه منتخب روایی پرسشنامه با سه روش روایی سازه (مدل بیرونی)، روایی همگرا (AVE) و روایی واگرا بررسی شد. مقدار AVE برای تمامی متغیرها بزرگتر از 5/0 بود. برای محاسبه پایایی نیز پایایی ترکیبی (CR) و ضریب آلفای کرونباخ هر یک از عوامل محاسبه شده بزرگتر از 7/0 گزارش گردید.

یافته‌ها: در مرحله کدگذاری باز 283 کد شناسایی گردید. در نهایت از طریق کدگذاری محوری به 5 مضمون فراگیر‌، 11 مضمون سازمان‌دهنده و 51 مضمون پایه دست پیدا شد.

نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان داد آمیزه بازاریابی اجتماعی، مشتری‌محوری و بازاریابی بر مسئولیت قانونی و اخلاقی شرکت تاثیر می‌گذارد. مسئولیت قانونی و اخلاقی خود استراتژی بازاریابی اجتماعی را شکل می‌دهند و بر عملکرد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی شرکت اثر می‌گذارند. در نهایت انتظار می‌رود عملکرد پایداری شرکت‌های دانش‌بنیان به کسب مزیت رقابتی در شرکت‌های دانش‌بنیان منجر شود. در این مطالعه شاخص GOF برابر 616/0 بدست آمد که از 36/0 بزرگتر است. همچنین شاخص RMS_theta به میزان 101/0 بدست آمد که از 12/0 کمتر است. شاخص SRMR نیز 05/0 محاسبه گردید که از 08/0 کمتر است، بنابراین برازش مدل مطلوب است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Providing a social marketing model to gain sustainable competitive advantage in knowledge-based companies

نویسنده [English]

  • Raheleh Jalalniya
Payame Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Objective: In the current knowledge-based economy, knowledge-based small and medium-sized companies play an essential role in the economic and social development of countries. In this regard, governments are trying to provide the necessary support for the growth of such companies, but a fundamental problem is the intensity of competition in this field. Therefore, the present research aims to provide a social marketing model to obtain a sustainable competitive advantage in knowledge-based companies.

Method: This research is descriptive from the perspective of applied-developmental goal, from the perspective of the data collection method, and from the perspective of the nature of the data, it is a mixed research. The statistical population of the qualitative section includes managers of knowledge-based companies who were selected with a targeted method and theoretical saturation was achieved with 17 people. The statistical population of the quantitative part also includes managers and experts of knowledge-based companies, the sample size was estimated to be 113 people with the rule of Cohen's power analysis and G*Power software, and sampling was done by cluster-random method. The data collection tool in the qualitative part is semi-structured interview and in the quantitative part, researcher-made questionnaire. To analyze the expert interviews, the method of qualitative analysis of the theme was used. Quantitative part data was also analyzed by partial least squares method. Data analysis was done with MaxQDA and SMART PLS software. Holstein's method (observed agreement percentage) was used to check the validity of the qualitative part. The rate of agreement between the two coders in this method was 0.633, which is higher than 0.6, so the qualitative analysis has sufficient validity. Content validity (opinion from experts) was used to measure the validity of the questionnaire and its validity was confirmed. Also, the total Cronbach's alpha of the questionnaire was 0.816 in a preliminary study. After distributing the questionnaire in the selected sample, the validity of the questionnaire was checked with three methods of construct validity (external model), convergent validity (AVE) and divergent validity. The AVE value for all variables was greater than 0.5. To calculate the reliability, composite reliability (CR) and Cronbach's alpha coefficient of each of the calculated factors were reported to be greater than 0.7.

Findings: 283 codes were identified in the open coding stage. Finally, through axial coding, 5 overarching themes, 11 organizing themes and 51 basic themes were obtained.

Conclusion: The results of the research showed that the mixture of social marketing, customer-oriented and marketing affects the legal and ethical responsibility of the company. Legal and ethical responsibility shape the social marketing strategy and affect the economic, social and environmental performance of the company. Finally, the sustainability performance of knowledge-based companies is expected to lead to competitive advantage in knowledge-based companies. In this study, the GOF index was 0.616, which is greater than 0.36. Also, the RMS_theta index was obtained as 0.101, which is less than 0.12. The SRMR index was also calculated as 0.05, which is lower than 0.08, so the fit of the model is favorable.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social marketing
  • knowledge-based companies
  • competitive advantage
  • social responsibility