بررسی تأثیر ویژگی‌های شرکت‌های صادرکننده، ویژگی‌های معاملات صادراتی و تجربه در دعاوی تجاری از طریق متغیر میانجی مدیریت ریسک تجاری بر عملکرد صادرات (مورد مطالعه: شرکت‌های صادرکننده دارو در ایران)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر ویژگی‌های شرکت‌های صادرکننده، ویژگی‌های معاملات صادراتی و تجربه در دعاوی تجاری از طریق متغیر میانجی مدیریت ریسک تجاری بر عملکرد صادرات در شرکت‌های صادرکننده دارو در ایران، انجام شد.
روش: این پژوهش، پیمایشی، کاربردی و به‌لحاظ هدف توصیفی است. جامعه آماری پژوهش را 48 شرکت صادرکننده دارو در ایران تشکیل می‌دهد. برای گردآوری داده‌های پژوهش از پرسش‌نامه مقاله جو و پک (2017) استفاده شده است که روایی محتوایی آن از دیدگاه صاحب‌نظران تأیید شد و  در خصوص آن، بومی‌سازی انجام گرفت. روایی هم‌گرایی آن به‌کمک روش‌های آماری به تأیید رسید. برای پایایی پرسش‌نامه، ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد و آزمون فرضیه‌های پژوهش با استفاده از مدل معادلات ساختاری و نرم‌افزارهای SPSS25 و SmartPLS3 انجام شد.
یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که ویژگی‌های شرکت‌های صادرکننده، ویژگی‌های معاملات صادراتی و تجربه در دعاوی تجاری به‌طور مستقیم و غیرمستقیم از طریق متغیر میانجی مدیریت ریسک تجاری، بر عملکرد صادرات تأثیر مثبت و معنادار دارد. همچنین تأثیر مدیریت ریسک تجاری بر عملکرد صادرات مثبت و معنادار است.
نتیجه‌گیری: تمام ده فرضیه پژوهش که روابط بین متغیرهای ویژگی‌های شرکت‌های صادرکننده، ویژگی‌های معاملات صادراتی و تجربه در دعاوی تجاری، مدیریت ریسک تجاری و عملکرد صادرات را بررسی کرده‌اند، تأیید شده‌اند. شرکت‌های صادرکننده دارو می‌توانند از نتایج پژوهش برای بهبود عملکرد صادرات خود استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Effectiveness of Characteristics of Exporting Companies, Characteristics of Export Transactions and Experience in Trade Claims through the Intermediary Variables of Trade Risk Management on Export Performance (Case Study: Pharmaceutical Exporting Companies in Iran)

نویسندگان [English]

  • Tara Asgharkhani 1
  • Rahim Mohtaram 2
1 MSc, Department of Business Management, Science and Research Brach, Islamic Azad University Tehran, Iran.
2 Assistant Prof., Department of Business Management, Science and Research Brach, Islamic Azad University Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objective
Export is considered as the driving force of economic growth for each country. Hence, identifying the effective factors of export performance is one of the most important measures for export success. Companies might encounter a variety of risks and uncertainties in international trade transactions much bigger than domestic trade which affect their performance during their international transactions. As a result, it generates additional transaction costs. Therefore, companies should take appropriate actions in order to face such risks. International trade is a form of international transaction that generates corporate profits through imports and exports. Because it is difficult to consider the environments of both exporting and importing companies, the researchers will just focus on exports and exporting companies in this research. The purpose of this study is to investigate the effect of characteristics of exporting companies, characteristics of export transactions and experience in trade claims through mediating role of trade risk management on export performance and to analyze the effects of characteristics of exporting companies, characteristics of export transaction and experience in trade claims on export performance in pharmaceutical exporting companies in Iran.
 
Methodology
The present survey study is applied in nature and descriptive in terms of purpose. The statistical population of the study consists of 48 pharmaceutical exporting companies in Iran. Joe and Pack’s (2017) questionnaire was used to collect the data; the content validity of the questionnaire was confirmed by the experts and it was localized afterwards. Besides, the convergence validity of the questionnaire was also confirmed using statistical methods. In addition, Cronbach’s alpha coefficient was calculated for the reliability of the questionnaire. The research hypotheses were tested using structural equation modeling in SPSS version 25 and SmartPls3 software.
 
Findings
The results showed that the characteristics of exporting companies, characteristics of export transactions and experience in trade claims have a direct and indirect significantly positive effect on export performance through the mediating variable of trade risk management. Moreover, the impact of trade risk management on export performance was positive and significant.
 
Conclusion
The characteristics of exporting companies have a significantly positive effect on export performance. Large companies can have high export performance due to the high division of labor in the organization and specialization. The characteristics of exporting companies have a significantly positive effect on trade risk management as well. Therefore, the second hypothesis of the research was confirmed. In fact, the larger the organization and the more experienced it is in exporting, the more likely it is to identify risks and react to them in a timely manner. Trade risk management has a significantly positive effect on export performance. Export performance can be expected to increase with the application of business risk management. The characteristics of exporting companies have a positive and significant effect on export performance through the mediating variable of trade risk management. In addition, characteristics of export transactions have a positive and significant effect on export performance. If the shipping methods are tailored to the type of goods as well as the distance and delivery time, the payment methods based on the factors such as economic and political conditions of the trading country, it is then expected to observe improvement in export performance. The characteristics of export transactions have a significantly positive effect on trade risk management. It is suggested that exporting companies choose appropriate transportation methods according to the type of export goods and time interval, and also consider the conditions to prevent failure or late receipt of transaction amounts in the international purchase and sale contract. Characteristics of export transactions have a positive and significant effect on export performance through the mediating role of trade risk management. To prevent failure in receipt of transaction funds, the use of export credit as a tool for trade risk management has a positive effect on export performance. Experience in trade claims has a significantly positive effect on export performance. If companies have experienced trade claims and disputes in international trade in the past, they can prevent such disputes from recurring with greater insight and awareness. Experience in trade claims has a significantly positive effect on trade risk management. In fact, the more business claims a company has, the higher their level of understanding of trade risks. It will, in turn, affect the trade risk management practices used by the company. Experience in trade claims has a positive and significant effect on export performance through the mediating variable of trade risk management. Therefore, if the company has experienced business disputes and lawsuits during its operation, it has the opportunity to timely identify potential and actual trade risks that could lead to disputes and take the necessary measures accordingly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Export performance
  • Trade risk management
  • Experience in trade claims
  • Characteristics of exporting companies
  • Characteristics of export transactions
احمدوند، محمد رحیم (1387). مروری اجمالی بر مبانی نظری و وظایف مدیریت ریسک در فعالیت‌های اقتصادی. مجله اقتصادی (دوماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی)، ۸ (۸۷ و ۸۸)، 5- 35.
ایثاری، بهزاد (1373). کاربرد بیمه و مدیریت ریسک در صادرات. پژوهش‌نامه بیمه، (33)، 83-102.
پارکر، جرج؛ پارسائیان، علی (1378). مدیریت ریسک، ابعاد مدیریت ریسک، تعریف و کاربرد آن در سازمان‎های مالی. تحقیقات مالی، 4(14)، 125-144.
پانتر، آلن (2007). مدیریت ریسک و تأمین مالی. ترجمه محمد حسن هادی اصل سرای (1392). تهران: انتشارات پژوهشکده بیمه.
پورزمانی، زهرا؛ کریمی، علی (1389). تأثیر مدیریت ریسک و سرمایه‌های فکری بر سطح عملکرد شرکت‌ها. مجله مطالعات مالی، 3(6)، 1-18.
تاری وردی، یداله؛ دامچی جلودار، زهرا (1391). رابطه مدیریت ریسک وعملکرد شرکت. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 4(11)،43-62.
تلبا، مهدی؛ ابراهیمی، علیرضا (1395). تحلیل ریسک‌های صادرکننده و واردکننده در اعتبار اسنادی با نگاهی بر نقش اصول بنیادین اعتبار اسنادی بر ایجاد این ریسک‌ها. سیاست‌های مالی و اقتصادی, 4(13)، 143- 166.
حقیقی، محمد؛ فیروزیان، محمود؛ مجد نجفی، صمد (1387). شناسایی عوامل تعیین‌کننده عملکرد صادراتی در صنعت مواد غذایی. مدیریت بازرگانی، 0(1)، 3- 20.
دشتی شاهرخ، زهره (1386). عوامل مؤثر بر عملکرد صادراتی شرکت‌های کوچک و متوسط. مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، 14(53)، 51-77.
دوستی ایرانی، مرضیه؛ پیک فلک، جمشید؛ اژدر، محسن (1395). بررسی تأثیر مدیریت ریسک بر عملکرد استراتژیک سازمانی در سازمان بورس و اوراق بهادار تهران. ماهنامه مدیریت، 4(187)، 707-721.
رحیم نیا، فریبرز؛ صادقیان، سیدحسن (1390). جهت‌گیری استراتژیک و موفقیت شرکت‌های صادراتی. پژوهشهای مدیریت منابع سازمانی، 1(1)، 115-136.
شجاعی، محمدرضا؛ محترم، رحیم؛ آطاهریان، سمانه (1393). تأثیر عوامل داخلی شرکت بر عملکرد صادراتی (مطالعه موردی: شرکت‌های صادرکننده پسته در تهران). مدیریت بازرگانی، 6(4)، 791-807.
شیروی، عبدالحسین (1396). داوری تجاری بین‌المللی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
فتحی، فتح الله؛ فتحی، بهروز (1383). مدیریت ریسک و بیمه در لجستیک و زنجیره عرضه. اولین کنفرانس لجستیک و زنجیره تأمین. تهران. انجمن لجستیک ایران.
فلاح قاجاری، فاطمه؛ معماریان، عرفان (1394). بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر ریسک نقدینگی (مطالعه موردی: بانک‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران)، همایش ملی نوآوری مالی و توسعه مالی، بابل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل.
قادری، کاوه؛ قادری، صلاح الدین؛ قادری، سامان (1397). تأثیر عامل رفتاری اطمینان بیش از حد مدیران بر اثربخشی مدیریت ریسک. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی،10 (37)، 243-272.
کرباسی، علیرضا؛ حسنی، بهزاد (1385). ارتباط بین صادرات، ریسک اعتبارات و ضمانت اعتبارات، دومین کنفرانس ملی سرمایه‌گذاری مخاطره‌پذیر. تهران. دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
مشبکی، اصغر؛ خادمی، علی اکبر (1391). نقش برنامه‌های توسعه صادرات بر ارتقای عملکرد صادرات بنگاه‌ها. بهبود مدیریت، 6(17)، 98-135.
مصلح، عبدالمجید؛ بحرینی‎زاده، منیجه؛ کریمی قهفرخی، سمیرا (1395). تأثیر ابعاد جهت‌گیری استراتژیک بر عملکرد صادراتی شرکت‌های صادراتی استان بوشهر. تحقیقات بازاریابی نوین، 6(4)، 125-140.
مهرآرا، محسن؛ مهران فر، مهدی (1394). عملکرد بانکی و عوامل کلان اقتصادی در مدیریت ریسک. فصلنامه علمی ـ پژوهشی مدل‌سازی اقتصادی، 7(21)، 21-37.
ناظمی، شمس‌الدین؛ خانی، داوود (1390). شناسایی و تحلیل مهم‌ترین عوامل بازدارنده اداری ـ خدماتی صادرات کالاهای غیرنفتی در بنگاه‌های کوچک و متوسط (مطالعه موردی: استان‌های خراسان رضوی و شمالی). اقتصاد و تجارت نوین، 6 (21و22)، 203-226.
نهاوندی، نسیم؛ عزیزی یوسف وند، رقیه؛ فرزندی، غلامحسین (1396). بررسی اثر مدیریت ریسک زنجیره تأمین بر کارایی شرکت‌های توزیع دارو .نشریه بین‌المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید، ۲۸ (۱)، 119- 137.
وشکائی نژاد، سیده صدف؛ ابراهیم‌پور، مصطفی؛ دوستار، محمد (1398). بررسی نقش تعدیل‌کنندگی بسیج منابع دانش مشتری در رابطه بین قابلیت مشارکت مشتری و عملکرد واحدهای خدماتی. مدیریت بازرگانی،11(4)، 919-943.
هاشمی، فرزانه سادات؛ باقی نصرآبادی، علی؛ امیدزاده، رضوان؛ صادقی، حمیدرضا (1395). تأثیر اندازه شرکت و درجه بین‌المللی شدن بر عملکرد صادرات (مطالعه موردی: شرکت مدیریت صادرات فناوری ایرانیان). پنجمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت. اقتصاد و حسابداری. روسیه. سن پترزبورگ.
همت فر، محمود؛ ثقفی، مهدی (1396). بررسی عوامل مؤثر بر ریسک تجاری شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری، 5(17)، 115-138.
 
References
Ahmadvand, M.R. (2008). An overview of the theoretical foundations and tasks of risk management in economic activities. Economic Journal, 8(87&88), 5-35.(in Persian)
Alvarez, R., Faruq, H., & López, R. A. (2013). Is previous export experience important for new exports?. The Journal of Development Studies, 49(3), 426-441.
Badriyah, N., Sari, R. N., & Basri, Y. M. (2015). The effect of corporate governance and firm characteristics on firm performance and risk management as an intervening variable. Procedia Economics and Finance, (31), 868-875
Choi, J.H., & Lee, J.H. (2004). An  Empirical  Study  on  the  Management  of  International Trade Claims in Korea. Sogang Journal of Business, 15(1), 203-231.
Choi, Y. M. (2001). A  Study  on  the  Unpaid  conflict  Style  and  the  Effective Protection Methods with Chinese Buyers. Productivity Review, 15(2), 169-195.
Dashti, S. (2007). Factors influencing export performance of small and medium-sized enterprises. Management studies in development and evolution, 14(53), 51-77.
(in Persian)
Dosti irani, M., Peikfalak, J., & Azhdar, M. (2016). The effect of risk management on strategic orientational performace in in Tehran Stock Exchange. Journal of management, 4(187), 707-721. (in Persian)
Fallah Qajari, F., & Memariyan, E. (2016). Investigation and Analysis of effective factors on liquidity risk (case study: Banks in Tehran stock exchange). National conference on financial innovation and financial development. Babol, Islamic Azad University of Babol. (in Persian)
Fathi, F.A., & Fathi, B. (2004). Risk management and insurance in logistics and supply chain. First logistics and supply chain conference. Tehran. Iranian Logistics Society.
(in Persian)
Florio, C., & Leoni, G. (2017). Enterprise risk management and firm performance: The Italian case. The British Accounting Review, 49(1), 56-74.
Ghaderi, K., Ghaderi, S.A. &Ghaderi, S. (2018). Investigation The Effect of  Behavioral Factor of Managers' Overconfidence on Risk Management Effectiveness. The Financial Accounting And Auditing Researches, 10(37), 243-272.(in Persian)
Gordon, L. A., Loeb, M. P., & Tseng, C. Y. (2009). Enterprise risk management and firm performance: A contingency perspective. Journal of Accounting and Public Policy, 28(4), 301-327.
Haghighi, M., Firoziyan, M., & Najafi Majd, S. (2008). Identification of the Determining Factors of the Export Performance in the Food Industries. Journal of Business Management, 0(1),3-20. (in Persian)
Hasaballah, A. H. A., Genc, O. F., Bin Mohamad, O., & Ahmed, Z. U. (2019). How do relational variables affect export performance? Evidence from Malaysian exporters. Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 31(1), 128-156.
Hashemi, F.S., Baghi Nasrabadi, A., Omidzadeh, R., & Sadeghi, H. (2016). The impact of companies size and the degree of internationality on the operation of export (case study: Iranian technology of managing export company) .Fifith international conference on research's in management, economics, accounting. Russia, St. Petersburg. (in Persian)

Hematfar, M., & Saghafi, M. (2018). Factors Influencing Commercial Risk of Accepted Companies in Tehran Stock Exchange. Journal of Iranian Accounting Review, 5(17), 115- 138. (in Persian)

Isari, B. (1994). Application of insurance and risk management in exports. Insurance Research, (33), 83-102. (in Persian)
Johanson, J., & Vahlne, J. E. (1977). The internationalization process of the firm-a model of knowledge development and increasing foreign market commitments. Journal of international business studies, 8(1), 23-32.
Joo, S. H., & Pak, M. S. (2017). Empirical analysis of how risk management by Korea’s exporting companies affects export performance. Journal of Korea Trade, 21(4), 324-348.
Karbasi, A., & Hassani, B. (2006). The relationship between export, credit risk and credit guarantee.The second national conference on venture capital. Tehran. Faculty of management, University of Tehran. (in Persian)
Katsikeas, C. S., Skarmeas, D., & Bello, D. C. (2009). Developing successful trust-based international exchange relationships. Journal of international business studies, 40(1), 132-155.
Kneller, R., & Pisu, M. (2007). Export Barriers: What are They and Who Do They Matter To? University of Nottingham Working Paper, 12(2007), 1-42.
Krammer, S. M., Strange, R., & Lashitew, A. (2018). The export performance of emerging economy firms: The influence of firm capabilities and institutional environments. International Business Review, 27(1), 218-230.
Lee, K.L, & Kim, Y.H. (1994). A Study on Relation between Export Credit  Risk Management and Export Performance in Korea Firms. The Journal of Risk Management, 4, 1-27.
Mehrara, M., & Mehranfar, M. (2015). Bank and Macroeconomic Variables Efficiency in Risk Management. Economic Modeling, 7(21), 21-37.(in Persian)
Meulbroek, L. K. (2002).Integrated risk management for the firm: a senior manager's guide. Journal of Applied Corporate Finance, 4(14), 56-70.
Moshabaki, A., & Khademi, A. (2012). The role of export promotion programs on improving the export performance of firms. Journal of Management Improvement, 6(17), 98-135.
(in Persian)

Mosleh, A.M., Bahreynizadeh, M., & Karimi Ghahfarokhi, S. (2017). The effect of strategic orientation on export performance in the exportin company Bushehr. Journal of Marketing Research, 6(4),125-140. (in Persian)

Nahavandi, N., Azizi Usefvand, R., & Farzandi, GH. (2017). The Role of Supply Chain Risk Management on  the Efficiency of the Pharmaceutical Distribution Companies, International Journal of Industrial Engineering & Production Management, 28(1), 119-137.(in Persian)
Navarro, A., Losada, F., Ruzo, E., & Diez, J. A. (2010). Implications of perceived competitive advantages, adaptation of marketing tactics and export commitment on export performance. Journal of world business, 45(1), 49-58.
Nazemi, S., & Khani, D. (2011).  Identifing and evaluating major "office – Service" barriers affecting Non-oil exporting firm in the North Eastern part of Iran. Quarterly Journal of New Economy and Trade, 6(21&22), 203-226.(in Persian)
Oliveira, J. S., Yazdani, N., Cadogan, J. W., Hodgkinson, I. R., Tsougkou, E., Story, V. M., & Boso, N. (2018). The empirical link between export entry mode diversity and export performance: A contingency-and institutional-based examination. Journal of Business Research, 88, 505-512.
Parker, G., & Parsaeian, A. (1999). Risk Management, Dimensions of Risk Management, Definition and Application in Financial Organizations. Financial Research Journal, 4(14), 125-144. (in Persian)
Pike, R. H., & Ross, D. G. (1997). Trade credit information for export sales: the Canadian experience. MIR: Management International Review, 37(3), 243-257.
Porzhamani, Z. & Karimi, A. (2010). The Effect of Risk Management and Intellectual Capital on Companies Performance. Financial Knowledge of Securities Analysis, 3(6), 1-18.
(in Persian)
Poturak, M., & Duman, T. (2014). The Role of Marketing Standardization/Adaptation Strategies on Managers’ Satisfaction with Export Performance: Proposal of a Conceptual Framework. European Journal of Economic Studies, (4), 252-262.
Punter, A.(2007). Risk financing and management. Translated by Mohamad Hassan Hadi Asl Saray. Tehran, Insurance research center.(in Persian)
Racela, O. C., Chaikittisilpa, C., & Thoumrungroje, A. (2007). Market orientation, international business relationships and perceived export performance. International Marketing Review, 24(2), 144-163.
Rahimnia, F., & Sadegiyan, S. (2011). Strategic Orientation and the Success of Exporting Companies, Organizational Resources Management Researchs, 1(1), 115-136.
(in Persian)
Santo, E., & de Moura, M. (2014). Export Performance. The case of the exports of cork stoppers from Portugal to emergent economies (Doctoral dissertation). Catholic University of Portugal.Lisbon.
Shiravi, A. (2017). International Commercial Arbitration. Tehran: The organization for researching and composing university textbooks in the humanities (SAMT).(in Persian)
Shojaie, M., Mohtaram, R., & Ataherian, S. (2014). The effect of enterprise interior items on export performance (Case study: Exporting pistachio companies in Tehran). Journal of Business Management, 6(4), 791-807. (in Persian)
Talba, M., & Abrahimi, A. (2016).  Analysis Risk of Exporter and Importer in Letter of Credit with Take on the Role of the Fundamental Principles of Letter of Credit in Creation of these Risks. Journal of Fiscal and Economic Policies, 4 (13), 143-166. (in Persian)
Tan, L. (2018). Study on the Construction of international Trade Risk management. 3rd international Conference on Society Science and Enconomics Development. China. Nanjing.
Tariverdi, Y., & Damchi Jelodar, Z. (2012). Studying relation of enterprise risk management and firm performance. The financial accounting and Auditing researches, 4(15), 43-62.
 (in Persian)
Veliyath, R. (1996). Business risk and performance: An examination of industry effects. Journal of Applied Business Research, 12(3), 37-47.
Veshkaei Nejad, S., Ebrahimpour, M., Doustar, M. (2019). Investigating the Moderating Role of Customer Knowledge Mobilization Resources in the Relationship between Customer Participation Capability and Service Firms Performance. Journal of Business Management, 11(4), 919-943.(in Persian)
Vos, A., Marinagi, C., Trivellas, P., Eberhagen, N., Skourlas, C., & Giannakopoulos, G. (2014). Risk reduction strategies in online shopping: E-trust perspective. Procedia-Social and Behavioral Sciences, (147), 418-423.
Zehir, C., Köle, M., & Yıldız, H. (2015). The mediating role of innovation capability on market orientation and export performance: An implementation on SMEs in Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, (207), 700-708.